CEX từ lâu được coi là cánh cổng để thu hút người dùng mới đến với Crypto. Tuy nhiên hiện tại điều này có còn đúng?
Đang dần có một cuộc chơi mới giữa các sàn tập trung mà kẻ chiến thắng sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt còn kẻ thua cuộc có thể sẽ dần biến mất khỏi bản đồ. Cùng đào sâu để hiểu hơn về trò chơi quyền lực của các sàn tập trung CEX qua bài viết sau.
1. Sơ lược về CEX (Sàn giao dịch tập trung)
CEX (Centralized Exchanges) hay còn gọi là sàn giao dịch tập trung, hiểu đơn giản là một sàn giao dịch được chạy và quản lý trên các máy chủ tập trung.
Trong Crypto, một CEX có chức năng cơ bản là cung cấp nơi để giao dịch, mua & bán các loại Cryptocurrency, tính năng bổ sung của CEX có thể kể đến là giao dịch các sản phẩm phái sinh liên quan đến Crypto, NFT marketplace, OTC,…
Ví dụ tiêu biểu của CEX có thể kể đến như Binance, FTX, Coinbase, Crypto.com,…
Tham khảo thêm về những ưu nhược điểm của CEX tại: CEX là gì?
2. Bối cảnh của CEX – Hành động hoặc bị đào thải
Các CEX từ lâu đã được coi là cảnh cổng đưa người dùng mới đến Crypto, hầu hết anh em đã hoặc đang vào thị trường đều có cho mình một tài khoản Binance hay FTX. Tuy nhiên, với sự phát triển của DeFi nói chung và các DEX (sàn giao dịch phi tập trung) nói riêng, các CEX đang dần đánh mất thị phần của mình.
Điều này là tương đối dễ hiểu khi các hệ sinh thái ngày càng hoàn thiện và phát triển, tạo ra mức yield và cơ hội cho người dùng lớn hơn nhiều so với mức mà các CEX có thể mang lại.
Về bản chất, các sàn giao dịch tập trung chính là một công ty lớn, và khi công ty này thấy lợi nhuận của mình đang có tốc độ tăng trưởng giảm dần thì các biện pháp cần thiết phải được đưa ra để duy trì sự phát triển, nếu không một tương lai bị đào thải là hoàn toàn có thể xảy ra.
Vậy các biện pháp được đưa ra là gì?
Dù có nhiều giải pháp có thể được thực hiện nhưng bản chất chỉ có hai ý chính đó là:
- Thu hút người dùng cũ quay lại sử dụng CEX.
- Thu hút người dùng mới và dòng tiền mới.
Với biện pháp đầu tiên, suy luận từ chính bản thân thì anh em có thể thấy là mình tham gia thị trường càng lâu thì số tài sản chúng ta để trên các CEX ngày càng ít hay không?
Với một chiếc ví như Coin98 Wallet hay Metamask, anh em có thể thỏa sức trải nghiệm hàng loạt hệ sinh thái và tìm kiếm nhiều cơ hội lợi nhuận khác nhau trong thị trường DeFi. Điều này hấp dẫn hơn nhiều so với việc để tài sản một chỗ và nhận lãi “ngân hàng” trên các CEX.
Do đó, với những người đã tham gia Crypto một thời gian thì rất khó để họ có thể trở lại và dùng những tính năng trên các CEX, cùng lắm là lúc cần tiết kiệm phí thì lên giao dịch trên CEX rồi chuyển tài sản đi.
3. Phân tích nước đi của các CEX – Ai là kẻ nổi bật?
Phía dưới là bảng tổng hợp các động thái đáng chú ý để thu hút người dùng mới của các CEX:
Cụ thể ta có:
Binance
- Ngày 17/06, ra mắt Featured Marketplace: Marketplace này của Binance cho phép mint, mua bán các NFTs liên quan tới các brand lớn cũng như của những người nổi tiếng (Formula E, The SHOW Kpop,..). Featured.Market này đang được chạy quảng cáo trên Facebook rất nhiều thời gian gần đây.
- Ngày 24/06, ra mắt Binance NFT Marketplace: Đây là marketplace cho NFTs của các dự án Gaming và các NFTs khác của người dùng. Ngoài ra Binance NFT marketplace còn hỗ trợ IGO, launchpad dành riêng cho các dự án mảng GameFi.
- Ngày 12/10, ra mắt nền tảng Binance Fan Token: Fan Token là token của các đội bóng, được bán qua launchpad. Fan khi mua Fan token sẽ có thể ủng hộ đội bóng mà mình thích, ngoài ra còn có thể được hưởng những quyền lợi như tham gia Fan Voting, nhận Fan Badges và các NFT phiên bản giới hạn.
- Liên tục hỗ trợ và list các token thuộc chủ đề hot như Metaverse, meme coin,…
FTX
- Ngày 04/06, chi 135 triệu để đổi tên sân nhà của đội tuyển bóng rổ Miami Heat thành FTX Arena.
- Ngày 07/06, chi 210 ( 14597) triệu để đăng ký đổi tên tổ chức gaming Esports thuộc top đầu thế giới TSM thành TSM FTX.
- Ngày 24/08, chi 17.5 triệu đô để đổi tên sân vận động California Memorial Stadium thành FTX Field.
- Ngày 11/10, ra mắt NFT Marketplace hỗ trợ các NFT trên Solana và sắp tới NFT của Ethereum.
Coinbase
Ngày 12/10, Coinbase đã thông báo về việc ra mắt Coinbase NFT, một NFT marketplace tương tự Binance NFT marketplace hay FTX NFT marketplace.
Crypto.com
- Ngày 23/03, ra mắt NFT Platform cho phép mint, mua bán các NFTs liên quan tới các brand lớn cũng như của những người nổi tiếng.
- Ngày 17/11, sàn Crypto.com đã chi 700 triệu đô để đổi tên sân vận động nổi tiếng The Staples Center ở Los Angeles thành Crypto.com Arena.
Huobi
- Ngày 14/09 giới thiệu gói hỗ trợ trị giá 10 triệu đô để đẩy mạnh việc phát triển các dự án GameFi.
- Ngày 01/11 ra mắt bản thử nghiệm của của Houbi NFT Marketplace với mục tiêu mở rộng phát triển mảng GameFi và Metaverse.
Kucoin
Ngày 17/11, công bố về gói hỗ trợ “Kucoin Metaverse Fund” trị giá 100 triệu đô để phát triển hệ sinh thái Metaverse.
OKEx
Ngày 02/09 ( 99469), ra mắt hai sản phẩm bao gồm NFT Marketplace và DeFi Dashboard.
Tổng kết lại ta có thể thấy các nước đi của các sàn CEX khá giống nhau bao gồm:
- Hỗ trợ các trend hot của thị trường Crypto như Gaming, Metaverse,…
- Hỗ trợ NFT, điều này là khá dễ hiểu vì NFT đã chứng minh chúng là công cụ cực kỳ hữu dụng để thu hút người dùng mới.
- NFT được kết hợp với các brand lớn và các tên tuổi nổi tiếng giúp thu hút thêm một lượng fan đông đảo đến với Crypto.
- Tăng tính nhận diện thương hiệu, điều này ta có thể thấy rõ ở các tên tuổi hàng đầu với tiềm lực tài chính khủng như Binance, FTX, Crypto.com. Các CEX này không ngần ngại chi tiền để chạy quảng cáo hay mua quyền đặt tên để có thể tiếp cận tệp người dùng non-Crypto.
Dựa vào các thông tin ở trên, mình nghĩ rằng trong cuộc đua giữa các CEX đã có những tên tuổi nổi bật hơn số còn lại và bỏ xa các CEX khác về độ tiếp cận người dùng mới như Binance, FTX, Crypto.com. Trong khi hầu hết các CEX khác chỉ chạy theo trend thì các sàn CEX trên đã có nhiều bước chuẩn bị để thu hút người dùng mới cho mình.
Các CEX như Binance (BNB), FTX (FTT), Crypto.com (CRO) đều đã có cho mình token, và ở phần dưới ta cùng tìm hiểu xem liệu đâu là CEX token thu hút nhiều giá trị nhất.
4. Cách các CEX thu hút giá trị cho CEX token
CEX Token có thể hiểu là token nền tảng của các CEX, được tạo ra cho mục đích cung cấp một số ích lợi nhất định trong hệ thống cho người sở hữu chúng, đây cũng là đặc trưng chung của CEX Token.
Một số lợi ích đặc trưng của CEX Token có thể kế ra là (các lợi ích này có thể khác nhau tùy vào mỗi CEX):
- Chiết khấu phí giao dịch.
- Nhận Airdrop.
- Miễn phí rút tiền.
- Tham gia IEO.
- Trở thành ecosystem token như (BNB của Binance Smart Chain hay CRO của Cronos).
Tiếp theo mình sẽ nêu tổng quan về lợi ích mà token của các CEX nổi bật đang sử dụng và các động thái gần đây.
BNB & sàn Binance
Binance token (BNB) là Utility token cung cấp một số lợi ích nhất định cho Holders. Trong phạm vi của sàn giao dịch Binance, BNB có một số trường hợp sử dụng nổi bật sau:
Ngoài phạm vi sàn giao dịch Binance, BNB còn được sử dụng để thanh toán phí giao dịch, thanh toán hàng hóa, dịch vụ và tham gia DeFi trên hệ sinh thái Binance Smart Chain.
Bên cạnh đó cơ chế BEP-95 cũng đã bắt đầu được áp dụng vào ngày 30/11 vừa qua.
Tổng quan về cơ chế BEP-95, anh em có thể hiểu đơn giản là lượng BNB được dùng để trả phí gas sẽ được burn để loại bỏ khỏi nguồn cung. Việc đốt BNB phí gas sẽ đẩy nhanh quá trình đốt BNB, làm cho giá trị nội tại của BNB sẽ tốt hơn trong cuộc chơi dài hạn
FTT & sàn FTX
FTX Token (FTT) là Utility token của sàn giao dịch FTX, nó cung cấp một số lợi ích nhất định cho Holders, có một chút khác biệt giữa ích lợi của Holders với Stakers. Trong phạm vi của sàn giao dịch FTX, FTT có một số trường hợp sử dụng nổi bật sau:
Các trường hợp sử dụng của FTT bên ngoài sàn FTX là không nổi bật ở thời điểm hiện tại.
CRO & sàn Crypto.com
CRO token (CRO) là Utility token cung cấp một số lợi ích nhất định cho Holders. Trong phạm vi của sàn giao dịch Crypto.com, CRO có một số trường hợp sử dụng nổi bật sau:
Ngoài phạm vi sàn giao dịch Crypto.com, CRO còn được sử dụng để thanh toán phí giao dịch, thanh toán hàng hóa, dịch vụ tham gia DeFi trên hệ sinh thái Cronos.
Tổng kết lại thì ta có thể thấy Binance đang có nhiều động thái để capture value cho BNB hơn 2 CEX còn lại, khi ngoài lợi ích cơ bản của CEX token thì sàn cũng đã áp dụng cơ chế đốt mới giúp tăng tốc độ đốt BNB khỏi nguồn cung.
5. Nhận định và cơ hội đầu tư với CEX
Giữa hàng loạt các tin tức liên tục được đưa ra bởi các sàn CEX, bằng cách nhóm và phân loại, ta dần có thể thấy được các tên tuổi nổi bật hơn.
Ở thời điểm hiện tại:
- Các CEX đang dần nhận ra vấn đề của mình và đã có những tên tuổi đang đẩy mạnh tính nhận diện thương hiệu thông qua nhiều chiến lược khác nhau.
- BNB là sàn có tính nhận diện thương hiệu tốt nhất. Ta có thể thấy rõ điều này khi nhìn vào khối lượng giao dịch và lượng truy cập của sàn.
Trong số các CEX có chain riêng thì Binance Smart Chain cũng là chain có lượng người dùng, số tài sản khóa cao nhất. Hiện TVL của BSC đạt 17 tỷ đô và số lượng địa chỉ được tạo mới có tốc độ tăng trưởng đều đặn.
BNB cũng là token nhận được nhiều chú ý khi đã có thêm cơ chế giúp tăng tốc độ giảm nguồn cung.
Do đó, xét ở vị thế nhà đầu tư thì mình đánh giá BNB là token nổi bật hơn ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên anh em cần hiểu rõ là nhận định này được đưa ra dựa vào các động thái của các sàn CEX trong thời gian qua. Để chứng minh được tính hiệu quả ta sẽ cần ( 20195) có những thông số cụ thể, một vài thông số quan trọng để đánh giá một CEX nói chung và CEX token nói riêng có thể kể đến như:
- Số lượng volume và truy cập vào sàn có tăng trưởng hay không.
- Hệ sinh thái có tăng trưởng hay không.
- Tokenomics có hiệu quả hay không.
6. Dự phóng về tương lai của CEX
Phía dưới là một vài dự phóng của mình về sự phát triển của CEX trong thời gian tới:
- Việc đẩy mạnh tính nhận diện thương hiệu của sẽ giúp các CEX thu hút một lượng người dùng mới lớn nếu thị trường Crypto tiếp tục phát triển.
- Tuy nhiên sẽ ngày càng có nhiều người dùng nhận thấy sự tiện lợi và cơ hội của việc tham gia DeFi khi anh em có thể dễ dàng tạo ví mới mà không cần phải KYC rườm rà như trên các CEX. Cuối cùng như một hệ quả là họ chuyển tài sản ra khỏi CEX.
- Các CEX không đổi mới và không có hành động ngay từ bây giờ sẽ dần mất vị thế của mình và xa hơn có thể biến mất trong cuộc chơi này.
7. Tổng kết
Một bài toán mới cần một lời giải mới, vấn đề hiện tại của các CEX yêu cầu họ phải nhắm vào tệp người dùng mới thay vì cố gắng tranh giành nhau tệp người dùng cũ. Crypto hiện tại vẫn còn ở giai đoạn sớm và lượng khách hàng tiềm năng là rất lớn, do đó các CEX nào biết nắm bắt và tăng tính nhận diện của mình thì vẫn có thể phát triển tốt trong tương lai.
Hy vọng bài viết trên đã giúp anh em hiểu hơn về cuộc chơi của các CEX